Youtube, Facebook, Instagram, Twitter veya Google’ın arama motorunu kullanmadan bir ay geçirmek için kaç lira istersiniz? Bu soruya vereceğiniz cevap dijital ekonominin değerini belirlemektedir.
Araştırmalara göre internette 2 saat 46 dk. sosyal medya, 3 saat 9 dk. TV izleme ve 1 saat 15 dk. müzik dinleme ile 7 saat geçiriyoruz.
Dijital medya günün büyük bir kısmını ele geçirmiş durumda. Ancak bu zaman diliminde gerçekleştirdiğimiz dijital aktiviteler GSYİH ve verimlilik (GSYİH/çalışma saati) gibi resmi ekonomik ölçüm sistemleri tarafından dikkate alınmıyor. Daha fazla ve daha kaliteli müzik dinliyoruz, yolumuzu daha kolay buluyoruz, iş ve arkadaşlarımızla çok daha zengin biçimde iletişim kuruyoruz ve 40 yıl öncesinde hayal bile edemediğimiz faydalar elde ediyoruz. Bunlara karşın bilişim sektörünün toplam GSYİH’ye katkısı 1980’lerden bu yana çok büyük bir sıçrama göstermedi, genelde yüzde 4 ila 5 arasında kaldı ve 2018’de yüzde 5,5’e ulaştı. Ekonomist R.SOLOW’un yorumlarını özetlemek gerekirse dijital, her yerde muazzam etkiler oluştururken GSYİH’de adı anılmıyor.
Dijital yapının GSYİH kapsamında yeterince temsil edilmemesinin temel nedeni, GSYİH’nin insanların bir ürün veya hizmete ödedikleri bedel üzerinden tanımlanmasıdır. Bu nedenle birkaç istisna dışında bir ürün veya hizmetin fiyatı sıfır ise GSYİH’ye katkısı da sıfırdır. Ancak birçoğumuz arama motorları ve çevrimiçi haritalar gibi ücretsiz dijital uygulamalardan, bunların kağıda basılı versiyonlarına kıyasla çok daha fazla yararlanıyoruz.
Politika yapıcılar, altyapıdan Ar-Ge’ye, eğitimden siber güvenliğe yapılacak her türlü yatırım için GSYİH verilerine bakarak karar veriyorlar. Düzenleyici kurumlar teknoloji şirketlerini ve diğer şirketleri etkileyecek politika kararlarını bu veriler ışığında şekillendiriyorlar. Dijitalleşmenin faydaları dramatik biçimde gözden kaçırıldığı için bu politikaların çoğu da gerçeklikten kopuk kalıyor. Örneğin, University of Groningen’den Felix Eggers'in yaptığı araştırmada Facebook 2004 yılından bu yana tüketiciler için 225 milyar dolarlık kayda alınmayan değer oluşturduğunu ortaya koydu. Ekonomimizde dijital ürün ve hizmetlerin inanılmaz bir hızla büyümesi gerçeğinden yola çıkarsak bu sorunu bir an önce çözmemizin gerekliliğini daha iyi anlarız.
Sadece fiyata değil ortaya çıkarılan değere da odaklanmalısınız.
Kaynak: HBR Türkiye, We Are Social dot com.